Dị ứng sữa công thức ở trẻ sơ sinh: Nguyên nhân, dấu hiệu và cách điều trị

Sữa công thức hoặc sữa ngoài được thiết kế để thay thế sữa mẹ cho trẻ sơ sinh. Nó chứa các chất dinh dưỡng để hỗ trợ sự tăng trưởng và phát triển của trẻ sơ sinh được mô  phỏng theo sữa mẹ. Việc sử dụng nó được một số bà mẹ lựa chọn bởi rất nhiều lí do cá nhân.

Trong khi hầu hết trẻ sơ sinh tiêu thụ sữa công thức mà không cần lo lắng nhiều, một số trẻ có thể bị dị ứng sữa công thức. Dị ứng sữa công thức là một tình trạng miễn dịch gây ra các phản ứng dị ứng từ nhẹ đến nặng sau khi uống sữa công thức. Đánh giá nhi khoa kịp thời là cần thiết để giải quyết các triệu chứng sớm nhất.

Bài đăng này chia sẻ sự khác biệt giữa dị ứng sữa công thức và không dung nạp, nguyên nhân gây dị ứng sữa công thức, các triệu chứng và cách điều trị.

Dị ứng sữa công thức có thường gặp ở trẻ sơ sinh không?

Hầu hết các loại sữa công thức dành cho trẻ em đều sử dụng sữa động vật (bò) hoặc sữa thực vật (đậu nành) làm nguồn protein. Theo Học viện Nhi khoa Hoa Kỳ (AAP), 80% các loại sữa công thức thương mại có nguồn gốc từ sữa bò. Sữa bò là một chất gây dị ứng thực phẩm phổ biến, với dị ứng protein sữa bò ảnh hưởng đến khoảng 2 đến 3% trẻ sơ sinh.

Theo Tạp chí Thực hành Chung của Anh, tỉ lệ dị ứng với protein sữa bò (CMPA) ở trẻ bú sữa công thức là khoảng 5 đến 7%. Bên cạnh đó, khoảng 10 đến 14% trẻ dị ứng với sữa bò có biểu hiện phản ứng đến protein đậu nành. Bản thân đậu nành là một chất gây dị ứng phổ biến có thể gây ra phản ứng dị ứng ở trẻ sơ sinh.

Sự khác biệt giữa không dung nạp công thức và dị ứng công thức là gì?

Không dung nạp sữa công thức và dị ứng sữa công thức là những tình trạng khác nhau.

• Không dung nạp sữa công thức là một tình trạng không liên quan đến miễn dịch mà là liên quan đến hệ tiêu hóa. Đó là khi hệ tiêu hóa không thể phá vỡ một số hợp chất sữa công thức do một số lí do cơ bản, dẫn đến khó chịu đường tiêu hóa. Không dung nạp thực phẩm có thể phát triển do thiếu hụt enzym bẩm sinh hoặc mắc phải, nhạy cảm với các chất phụ gia thực phẩm, phản ứng với các hóa chất tự nhiên trong thực phẩm hoặc vô tình nuốt phải độc tố/ tác nhân dược lí.
• Dị ứng sữa công thức là một tình trạng miễn dịch trong đó hệ thống miễn dịch xác định nhầm các protein trong sữa là mầm bệnh và tấn công chúng bằng các kháng thể. Phản ứng miễn dịch dẫn đến phản ứng dị ứng, gây ra các triệu chứng như phát ban và sưng mô. Dị ứng thường nghiêm trọng hơn và đe dọa tính mạng hơn là không dung nạp thực phẩm.

Nguyên nhân nào gây ra dị ứng sữa công thức ở trẻ sơ sinh?

Quá mẫn cảm và sự không thích hợp của hệ thống miễn dịch đối với sữa công thức dẫn đến dị ứng sữa công thức. Hệ thống miễn dịch xác định một hoặc nhiều protein trong sữa công thức là thực thể lạ hoặc mầm bệnh và tấn công chúng. Cuối cùng, nó gây ra các phản ứng dị ứng, mức độ nghiêm trọng của nó thay đổi từ bé này sang bé khác.

Các yếu tố di truyền và môi trường có thể đóng một vai trò trong việc biểu hiện dị ứng sữa công thức ở trẻ. Ví dụ, khả năng bị dị ứng thực phẩm tăng lên khoảng 75% nếu cả cha và mẹ đều bị dị ứng. Em bé cũng có thể có phản ứng chéo, nơi chúng có thể biểu hiện quá mẫn cảm với các chất tương tự khác. Ví dụ, một em bé dị ứng với sữa công thức sữa bò cũng có thể bị dị ứng với sữa công thức sữa dê.

Các dấu hiệu và triệu chứng của dị ứng sữa công thức ở trẻ sơ sinh

Dị ứng sữa công thức có thể qua trung gian IgE hoặc không phải IgE, trong đó các dấu hiệu và triệu chứng có thể xuất hiện ngay lập tức hoặc vài giờ và thậm chí vài ngày sau khi uống sữa công thức. Dưới đây là một số dấu hiệu và triệu chứng bạn nên kiểm tra:

• Các mụn đỏ ngứa hoặc phát ban trên da
• Khò khè cấp tính, tắc nghẽn hoặc chảy nước mũi
• Nôn mửa cấp tính
• Sưng miệng, má, môi, lưỡi và cổ họng
• Đau quặn bụng, tiêu chảy (có thể có máu) hoặc táo bón
• Ăn mất ngon
• Tăng cân chậm
• Cực kì khó chịu hoặc đau bụng

Trong một số trường hợp, dị ứng sữa công thức có thể gây ra phản ứng dị ứng nghiêm trọng tiềm ẩn (sốc phản vệ), khiến việc chẩn đoán nhanh chóng tình trạng bệnh là bắt buộc.

Chẩn đoán dị ứng sữa công thức

Không có xét nghiệm cụ thể nào để phát hiện dị ứng sữa công thức. Nếu bạn nghi ngờ bé bị dị ứng sữa công thức, hãy tham khảo ý kiến ​​bác sĩ kịp thời.

Khám sức khỏe: Trong quá trình khám sức khỏe, bác sĩ sẽ thu thập tiền sử bệnh của bé, tiền sử bệnh gia đình và chi tiết về các triệu chứng. Bác sĩ có thể đề nghị xét nghiệm loại trừ dựa trên thông tin thu thập được.

Kiểm tra chế độ ăn loại bỏ: Trong kiểm tra này, bác sĩ sẽ yêu cầu bạn loại bỏ sữa công thức hiện tại khỏi chế độ ăn của trẻ và cho trẻ uống lại sau một tuần. Nếu việc sử dụng lại gây ra phản ứng, điều đó cho thấy dị ứng sữa công thức. Bác sĩ có thể đề nghị các xét nghiệm bổ sung để xác nhận điều đó.

Xét nghiệm máu: Xét nghiệm máu phát hiện dị ứng sữa công thức sẽ ước tính số lượng kháng thể có trong cơ thể. Các kháng thể này là nguyên nhân gây ra phản ứng dị ứng. Ngoài ra, bác sĩ có thể yêu cầu xét nghiệm phân để giúp xác định tình trạng viêm trong cơ thể, thường thấy ở dị ứng sữa.

Thử trên da: Thử nghiệm này bao gồm việc nhỏ những giọt sữa công thức lên mu bàn tay hoặc cẳng tay của trẻ sơ sinh. Sau đó, da được châm bằng cách sử dụng một đầu dò vô trùng để cho sữa đi vào da. Nếu một vết sưng đỏ, ngứa phát triển trong vòng 15 đến 20 phút, thì đó là dấu hiệu bị dị ứng. Thử nghiệm này hiếm khi được tiến hành ở trẻ nhỏ hơn 6 tháng.

Có thể điều trị dị ứng sữa công thức không?

Không có cách chữa trị hoặc điều trị dị ứng sữa công thức. Trẻ sơ sinh bị dị ứng sữa công thức nên sử dụng sữa công thức ít gây dị ứng. Và một loại sữa đặc biệt phù hợp với tất cả trẻ sơ sinh và trẻ nhỏ chính là sữa mẹ, nếu dị ứng sữa công thức không thể điều trị hoặc thay đổi thì sữa mẹ chính là giải pháp tuyệt vời nhất, an toàn nhất cho con.

Dị ứng sữa công thức ở trẻ sơ sinh có thể xảy ra nếu trẻ bị dị ứng với sữa bò hoặc đậu nành. Nếu bạn nghi ngờ bé bị dị ứng sữa công thức, hãy tham khảo ý kiến ​​bác sĩ nhi khoa kịp thời. Bác sĩ có thể giúp chẩn đoán chính xác các triệu chứng và đề xuất các lựa chọn thay thế sữa công thức phù hợp cho con bạn.

Đọc thêm: Mẹ 9x thành công với cách kích sữa lạ

Tuyệt chiêu để sữa mẹ đặc mát – bé tăng cân

Có điều gì sẽ xảy ra sau sinh mổ: Sưng tấy, tiết dịch và các triệu chứng khác

Tư vấn trực tiếp: Facebook hoặc Hotline: 094 1800 797