Giới thiệu thực phẩm ăn dặm trước 6 tháng cho trẻ có những bất lợi gì?

1. Có bất kì tác động tiêu cực nào của việc nuôi con bằng sữa mẹ hoàn toàn trong sáu tháng không?

Điều quan trọng là phải cho trẻ bú mẹ hoàn toàn (khi có thể) và bú bình hoàn toàn bằng sữa mẹ nếu bạn không thể bú mẹ. Trong trường hợp thiếu sắt, thay vì cho bé ăn thức ăn giàu sắt, nên bổ sung sắt vì đây là nguồn tập trung nhiều sắt hơn. Với sự thiếu hụt chất dinh dưỡng khác (ví dụ như vitamin), cách tốt nhất để đảm bảo con bạn nhận được nhiều hơn, là đảm bảo bạn ăn nhiều hơn. Vitamin và các vi chất dinh dưỡng khác mà bạn ăn sẽ được truyền sang con bạn trong sữa mẹ và lượng vi chất dinh dưỡng của bạn càng cao thì hàm lượng vi chất dinh dưỡng trong sữa mẹ càng cao.

2. Nhược điểm của việc cho trẻ ăn dặm sớm trước 6 tháng tuổi

Việc cho trẻ ăn thực phẩm ăn dặm sớm có những bất lợi về dinh dưỡng, cảm xúc và thể chất.

a. Tăng nguy cơ thiếu dinh dưỡng

Trẻ ngừng bú mẹ hoàn toàn sớm có nhiều khả năng bị thiếu dinh dưỡng. Sữa mẹ là nguồn dinh dưỡng tốt nhất và chứa tất cả các chất dinh dưỡng mà con cần để hỗ trợ sự phát triển của nó cho đến khi được sáu tháng tuổi. Sữa công thức là một sản phẩm thay thế gần gũi. Cả sữa mẹ và sữa công thức đều chứa nhiều chất dinh dưỡng, do đó, mặc dù dạ dày bé nhỏ của trẻ không thể chứa nhiều thức ăn, nhưng trẻ sơ sinh vẫn có thể nhận được một lượng vitamin dồi dào chỉ từ một chút sữa mẹ. Sữa mẹ giống như một chất bổ sung vitamin tự nhiên chỉ dành cho trẻ sơ sinh.

Các chất dinh dưỡng tập trung nhiều trong sữa mẹ. Ngay cả những thực phẩm lành mạnh như trái cây, rau và thịt cũng chỉ chứa một phần nhỏ các chất dinh dưỡng được tìm thấy trong cùng một lượng sữa mẹ. Bất kể nồng độ chất dinh dưỡng của thức ăn, bé chỉ có thể ăn một lượng nhỏ vì dạ dày của bé còn nhỏ. Vì vậy, điều quan trọng là một lượng nhỏ thức ăn chúng ăn phải giàu chất dinh dưỡng, như sữa mẹ.

Cho trẻ ăn thực phẩm ăn dặm trước 6 tháng có nghĩa là thay thế một nguồn dinh dưỡng cô đặc cao (sữa mẹ) bằng một dạng ít cô đặc hơn (thịt hoặc rau). Nếu trẻ bắt đầu ăn thực phẩm ăn dặm quá sớm, trẻ sẽ no và không bú nhiều sữa mẹ. Điều này có nghĩa là chúng sẽ bỏ lỡ các chất dinh dưỡng và năng lượng cần thiết cho sự phát triển của chúng. Việc cho trẻ ăn dặm sớm cũng có thể ảnh hưởng đến nguồn sữa mẹ và khiến mẹ bắt đầu sản xuất ít sữa hơn.

b. Thừa một số loại dinh dưỡng

Cho trẻ ăn thực phẩm ăn dặm trước sáu tháng tuổi cũng làm tăng khả năng trẻ mắc các vấn đề về ăn quá nhiều, bao gồm các rối loạn dinh dưỡng như béo phì. Nếu cho trẻ ăn dặm ngoài việc bú hoàn toàn bằng sữa mẹ, trẻ dưới 6 tháng tuổi sẽ ăn quá nhiều và trẻ có thể phát triển thói quen ăn quá nhiều. Một nghiên cứu đã báo cáo rằng trẻ ăn sữa công thức bắt đầu ăn thực phẩm ăn dặm trước 4 tháng tuổi có nguy cơ béo phì cao gấp 6 lần khi trẻ 3 tuổi.

c. Sự sẵn sàng về mặt cảm xúc đối với thực phẩm ăn dặm

Bạn chắc hẳn đã biết rằng cho con bú không chỉ là cung cấp cho con bạn nguồn dinh dưỡng tốt nhất có thể. Đây là thời điểm quan trọng để mẹ và con ở bên nhau và tìm hiểu nhau một cách thân mật. Nuôi con bằng sữa mẹ đóng một vai trò quan trọng trong việc phát triển mối liên kết và giúp em bé phát triển về mặt cảm xúc. Nếu bạn cho trẻ ăn dặm quá sớm, trẻ có thể sẽ ít bú mẹ hơn và bỏ lỡ những khoảnh khắc quan trọng gắn bó với mẹ.

d. Sự sẵn sàng về thể chất đối với thực phẩm ăn dặm

Rõ ràng là bạn không thể ăn thực phẩm ăn dặm trừ khi bạn có thể ngồi dậy, nhai và nuốt, nhưng những điều này và các khía cạnh khác của sự phát triển thể chất của trẻ sẽ dễ dàng bị mất khi bạn đang cố gắng quyết định bắt đầu cho con ăn dặm sớm.

e. Hàm và miệng

Nếu hàm và miệng của trẻ chưa phát triển đúng cách và học được các chuyển động cần thiết để nuốt thức ăn, việc cho trẻ ăn thực phẩm ăn dặm sẽ không chỉ khó khăn mà còn có thể vô cùng nguy hiểm. Cho đến khi miệng phát triển phản xạ ăn uống thích hợp, trẻ sẽ có nguy cơ mắc nghẹn ít hơn. Trước khoảng 4 tháng tuổi, phản xạ đẩy lưỡi của trẻ khiến trẻ đẩy lưỡi ra khi có bất cứ thứ gì được đưa vào miệng và điều này khiến trẻ không nuốt được thực phẩm ăn dặm. Mặc dù điều quan trọng là đảm bảo con bạn có thể ngậm lưỡi trong miệng trước khi bạn bắt đầu cho ăn dặm, nhưng chỉ điều này là chưa đủ.

f. Tổng chức năng vận động

Một thành phần quan trọng khác của việc ăn uống là học quá trình đi kèm với nó, bao gồm việc ngồi dậy, lấy thức ăn từ thìa và nghỉ ngơi giữa các lần uống. Để làm được tất cả những điều mà người lớn và trẻ lớn hơn coi là đương nhiên, trẻ sơ sinh cần có chức năng vận động thô phát triển tốt (các chức năng được điều khiển bởi các cơ lớn). Việc phát triển các chức năng cần thiết để hỗ trợ việc ăn uống và các hành vi khác đi đôi với nó, đặt nền tảng cho việc ăn uống lành mạnh suốt đời. Nhưng nhiều chức năng này phụ thuộc vào việc bé có đủ khả năng kiểm soát cổ và có thể ngồi dậy một cách độc lập.

Cho trẻ ăn thực phẩm ăn dặm như xay nhuyễn qua bình sữa có núm ti bình rộng không giúp trẻ học được quá trình ngồi dậy ăn, vì vậy không có lí do gì bạn phải cho trẻ ăn theo cách này, chỉ để bạn có thể cho trẻ ăn một ít thực phẩm ăn dặm trước sáu tháng và khi trẻ chưa sẵn sàng. Tuy nhiên, khi được 6 tháng tuổi, trẻ sơ sinh đã phát triển các cơ đủ lớn để hỗ trợ đầu và cổ của chính mình và làm những việc ăn uống khác như cử động cánh tay (ngay cả khi trẻ vẫn hoàn toàn không phối hợp khi cầm thìa). Việc trì hoãn cho trẻ ăn dặm vào thời điểm này sẽ chỉ là một bất lợi vì nó sẽ khiến bé chậm phát triển khi đạt được các mốc phát triển như lôi/ kéo và bò.

g. Chức năng miễn dịch và nguy cơ nhiễm trùng

Hệ thống miễn dịch của trẻ nhỏ chưa phát triển đúng cách khi mới sinh và điều này có nghĩa là trẻ có nhiều khả năng bị nhiễm trùng qua thức ăn và đồ uống. Thực phẩm ăn dặm bổ sung và thậm chí cả nước có chứa nhiều tạp trùng như vi khuẩn và kí sinh trùng mà sữa mẹ không có. Mặc dù trẻ em và người lớn thường có thể ăn và uống những thứ này mà không lo bị nhiễm trùng, nhưng trẻ sơ sinh thì không. Chúng đã không phát triển các kháng thể và chức năng miễn dịch cần thiết để ngăn chặn vi khuẩn tiêu thụ trong thực phẩm gây ra nhiễm trùng nghiêm trọng.

Cho trẻ làm quen với thực phẩm ăn dặm sớm cũng đồng nghĩa với việc giới thiệu sớm cho con bạn với các sinh vật truyền nhiễm gây ra bệnh tiêu chảy. Sữa mẹ là hợp vệ sinh và cũng truyền các kháng thể bảo vệ chống lại sự lây nhiễm từ hệ thống miễn dịch của bạn sang con bạn. Chúng bao gồm các globulin miễn dịch ngăn chặn vi khuẩn xâm nhập vào các tế bào trong đường tiêu hóa của bé và cung cấp kháng thể chống lại các bệnh mà bạn đã phát triển khả năng miễn dịch, các tế bào bạch cầu tiêu diệt vi sinh vật và whey protein cung cấp khả năng bảo vệ chống lại vi khuẩn và vi rút.

h. Dị ứng và không dung nạp

Sữa mẹ giúp bảo vệ khỏi dị ứng và việc cho trẻ ăn dặm sớm sẽ làm tăng nguy cơ dị ứng. Mặc dù một số hướng dẫn khuyến nghị cho trẻ ăn thực phẩm ăn dặm trong khoảng thời gian từ 4-6 tháng để giảm nguy cơ dị ứng, nhưng bằng chứng để chứng minh điều này còn yếu. Ngay cả khi có một số lợi ích về mặt dị ứng, thì lợi ích dinh dưỡng và các lợi ích khác của việc tiếp tục cho trẻ bú mẹ hoàn toàn đến sáu tháng cao hơn nhiều so với bất kì lợi ích nhỏ nào liên quan đến dị ứng.

i. Hệ thống tiêu hóa

Các thành phần nước bọt tiêu hóa carbohydrate của trẻ hoàn toàn không có cho đến khi trẻ được 3 tháng tuổi và vẫn còn thiếu cho đến khi trẻ được 6 tháng. Bé không thể tiêu hóa đúng cách các loại carbohydrate có trong thực phẩm ăn dặm.

j. Chức năng thận

Thận kém phát triển cho đến 6 tháng tuổi và không thể đối phó với natri (muối) trong thực phẩm ăn dặm.

k. Sức khỏe bà mẹ

Cho trẻ bú mẹ hoàn toàn cho đến khi trẻ được 6 tháng tuổi cũng có những lợi ích quan trọng đối với các bà mẹ.

Quá trình sản xuất sữa mẹ sẽ kích thích một loại hormone gọi là prolactin, làm giảm nồng độ estrogen và progesterone do cơ thể người phụ nữ sản xuất. Khi mức độ estrogen và progesterone thấp, chu kì kinh nguyệt của bạn bị kìm hãm và bạn không thể mang thai. Phụ nữ ngừng cho con bú hoàn toàn sớm cũng có chu kì kinh nguyệt bình thường và khả năng sinh sản trở lại sớm hơn.

Cuối cùng, cho con bú (hoặc vắt sữa) là cách duy nhất để đảm bảo bộ máy sản xuất sữa tiếp tục làm việc tốt nhất. Việc trẻ bú mẹ sẽ kích thích sản xuất nhiều prolactin và sữa mẹ nhiều hơn và trẻ bú càng nhiều thì lượng sữa càng được tiết ra nhiều hơn. Khi trẻ bỏ bú hoặc không bú nhiều, việc sản xuất sữa mẹ sẽ giảm và bạn có thể không sản xuất đủ sữa mẹ để đáp ứng nhu cầu dinh dưỡng của trẻ, ngay cả khi bạn đang cho trẻ ăn các loại thức ăn khác.

Tóm lại, cha mẹ nên căn nhắc kĩ lưỡng và chỉ nên giới thiệu thực phẩn ăm dặm cho trẻ khi con đã được 6 tháng tuổi và có những dấu hiệu cho thấy trẻ đã sẵn sàng cho việc này.

---

Đọc thêm: Mẹ 9x thành công với cách kích sữa lạ

Tuyệt chiêu để sữa mẹ đặc mát – bé tăng cân

10 Mẹo để quyết định xem trẻ đã sẵn sàng cho việc ăn dặm hay chưa

Tư vấn trực tiếp: Facebook hoặc Hotline: 094 1800 797